Yüz Kızartıcı Suçlar

Ceza hukukunda hiçbir karşılığı olmayan Yüz Kızartıcı Suçlar, 1982 anayasasının 76. maddesinde  ‘‘.. zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı suçlar.. ‘’ olarak listelenmiştir. Bazı özel kanunlarda da ‘yüz kızartıcı suç’, ‘yüz kızartıcı eylem’, ‘ yüz kızartıcı fiil’ olarak kullanılmıştır.

Yüz Kızartıcı Suç Nedir? 

Yüz Kızartıcı Suçlar, toplumun ahlaki açıdan kabul edilemez bulduğu, failine utanç veren, kişinin ya da kurumun zararıyla sonuçlanan kötücül eylemlerdir. Bu konunun soyutluğu sebebiyle hukuk doktrininde bizzat bir tanımı ya da karşılığı bulunmamaktadır. Çünkü neyin suç olduğu çok öznel bir konudur. 1982 anayasasının 76. maddesinde geçen ‘…gibi yüz kızartıcı suçlar’ ifadesi ise Yüz Kızartıcı Suç Nedir ‘ in cevabının bilinmezliğini kanıtlar niteliktedir. Yani bir suçun, suç olup olmaması ya da yüz kızartıcılığı mahkemenin tasarrufundadır. 

Sigortacılık Kanunu, Devlet Memurları Kanunu, Adli Sicil Kanunu, Avukatlık Kanunu,  Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu, Özel Güvenlik Hizmetleri Kanunu, Hakimler ve Savcılar Kanunu, Bankacılık Kanunu yüz kızartıcı suç ifadesinin açıkça kullanıldığı kanunlardır. Bir suçun yüz kızartıcı suç olduğu özel kanunlarla açıkça belirtilmediyse, o suç yüz kızartıcı suç değildir.

Yüz Kızartıcı Suçlar Listesi

Aşağıda özel kanunlarda adı geçen bazı yüz kızartıcı suçlar listelenmiştir. 

• Hırsızlık
• Dolandırıcılık
• Güveni kötüye kullanma 
• Görevi Kötüye Kullanma
• Rüşvet
• İrtikap
• Zimmet
• Özel Belgede Sahtecilik
• Resmi Evrakta Sahtecilik
• Parada Sahtecilik
• Kıymetli Evrakta Sahtecilik
• Mühürde Sahtecilik
• Hileli İflas

Özel kanunlar, yönetmelikler ve tüzükler incelenerek ele alınan eylemlerden bazılarını Yüz Kızartıcı Suçlar Listesi  olarak bu şekilde örneklendirebiliriz.

Memurlukta Yüz Kızartıcı Suçlar Nelerdir?

Yüz kızartıcı suçlar kişinin memurluğa ya da mesleğe kabulünde ölçü olarak kullanılır.

Zimmet: Kamu kurumunun memura emanet ettiği ya da memurun gözetiminde olan mallar üzerinden, doğrudan kendisinin veya bağlantısı olduğu herhangi birinin menfaati amacıyla  üzerine geçirmesi,

Rüşvet: Hukuki olmayan bir işin yapılması ya da yapılmaması amacıyla memurun çıkar elde etme durumudur. Rüşvet konusunda iki tarafta suçlu görülmektedir,

Sahtecilik: Başkasını aldatmak amacıyla düzenlenen eylemler bütünüdür. Çoğu zaman para ve belgede sahtecilik olarak karşımıza çıkmaktadır. Sahtecilik, diğer suç faaliyetlerinin de gerçekleştirilmesini kolaylaştırdığı gibi kamu kurumlarına olan güveni de zedelediği için Memurlukta Yüz Kızartıcı Suçlar Nelerdir sorusunu en ağır maddelerinden biri olarak cevaplar.

Hırsızlık: Devlet Personel Başkanlığı hırsızlığı nitelikli suç olarak değerlendirir. Hırsızlık yapan bir memur 1 gün dahi hapis cezası almış ise, memurluğu sona erdirilir.

Dolandırıcılık: TCK’ nın 158. Maddesinde düzenlenmiştir. Memurlukta Dolandırıcılık, kamu kurum ve kuruluşunun zararına sonuçlanan, memurun hileleri ile işlenmiş aldatıcılık suçudur. Memurun memuriyetten önce ya da memuriyete devam ederken bu suçlardan herhangi birini işlemiş olduğunun anlaşılması memuriyetinin sonlanmasını gerektirmektedir.

Polislikte Yüz Kızartıcı Suçlar

Kişinin polis olabilmesi için bazı fiziki ve kültürel şartları taşıması gerekmektedir. Bunun yanı sıra polislik mesleğini yapabilmek için temiz bir sicile sahip olmak zorunludur. Sadece mesleğe kabulü değil, polislik eğitimi veren kurumlara girişi için de Yüz Kızartıcı Suç işleyip işlemediği detaylı şekilde araştırılır. 

Polislikte Yüz Kızartıcı Suçlar , memurluktaki kurallara dahildir. Hırsızlık, rüşvet, zimmet, inancı kötüye kullanma, irtikap, ihtilas, sahtecilik, dolandırıcılık ve benzeri yüz kızartıcı suçlardan ceza almış ve bu cezası da onanmış kişiler, bu suçlar konusunda soruşturması devam eden kişiler, ihaleye fesat karıştırmak, kaçakçılık ve devlet sırlarını açığa çıkarmak gibi suçları işleyenler ve bu suçlardan dolayı ceza almış kişiler, bir sene ya da uzun süreli Yüz kızartıcı suçlar dan ötürü ceza almış olan kişiler polisliğe ve polislik eğitim kurumlarına alınmazlar. Yüz kızartıcı suçlar dışında bir seneden az bir hapis cezası almış kişilerin polis olmasına aykırı bir durum yoktur.

Yüz Kızartıcı Suçlar Nasıl Tespit Edilir?

Toplumda güveni sarsan ve ciddi sonuçlara yol açan yüz kızartıcı suçları tespit etmek, hukukun temel amaçlarından biridir. Bu tür suçlar genellikle büyük bir planlama ve özenle işlense de, hukuk sistemimizde suçluların adaletle karşılaşmalarını sağlamak için etkili bir şekilde tespit edilmelidir. İşte yüz kızartıcı suçların tespiti için izlenmesi gereken temel yöntemler:

• İyi Bir Soruşturma: Yüz kızartıcı suçları tespit etmek için öncelikle etkili bir soruşturma yapılmalıdır. Deliller titizlikle incelenmeli ve şüpheli kişilerle ilgili kapsamlı bir araştırma yapılmalıdır.
• Teknolojik Araçlar: Hukuk sistemimizde kullanılan son teknolojik araçlar, suçların tespitinde önemli bir rol oynar. Güvenlik kameraları, dijital izleme sistemleri ve diğer teknolojik araçlar, suçluların tespit edilmesine yardımcı olabilir.
• İşbirliği ve İstihbarat Paylaşımı: Emniyet birimleri, savcılıklar ve diğer ilgili kurumlar arasında etkili bir işbirliği ve istihbarat paylaşımı suçların tespitinde kritik öneme sahiptir. Bilgi akışının sağlanması, suçluların daha hızlı bir şekilde belirlenmesine yardımcı olabilir.
• Suç Analizi: Yüz kızartıcı suçları tespit etmek için yapılan analizler, suçun işlenme biçimi, modus operandi ve diğer özellikleri üzerine odaklanır. Bu analizler, benzer suçların daha hızlı bir şekilde çözülmesine yardımcı olabilir.
• Şüpheli Profil Analizi: Suçluların profillerinin çıkarılması, polis ve savcılıklara suçun işlenme şekli hakkında önemli ipuçları verebilir. Profil analizi, suçun tespitinde kullanılan etkili bir araçtır.

Yüz Kızartıcı Suçların Memuriyete Etkisi

Toplum içinde saygınlık ve güvenilirlik, bir bireyin mesleki kariyeri üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Ancak, yüz kızartıcı suçlar olarak adlandırılan ciddi suçlar işlendiğinde, bu durum mesleki hayatı olumsuz yönde etkileyebilir. Yüz kızartıcı suçlar genellikle ahlaki değerlere ve toplum normlarına aykırı olan suçlardır ve bir kişinin güvenilirliğini sarsabilir.

Bir memurun, kamu hizmeti veren bir görevli olarak, toplumun güvenini kazanması ve sürdürmesi önemlidir. Yüz kızartıcı suçlar işlediği tespit edilen bir memur, sadece kişisel itibarını değil, aynı zamanda mesleki kariyerini de riske atabilir. Bu tür suçlar genellikle iş etiği ihlalleri olarak kabul edilir ve disiplin soruşturmalarına yol açabilir.

Memurların yüz kızartıcı suçlar nedeniyle görevden alınması veya cezalandırılması, toplumda güvenin sarsılmasını önlemek adına önemlidir. Kamu hizmeti veren bireylerin yüksek standartlara uymaları beklenir ve bu standartlara aykırı davranışlar ciddi sonuçlara yol açabilir.

Yani; yüz kızartıcı suçlar, bir memurun mesleki hayatını olumsuz yönde etkileyebilir ve kamuoyu güvenini zedeleme potansiyeli taşır. Bu nedenle, memurların etik kurallara ve hukuki standartlara uymaları, sadece kişisel kariyerleri için değil, aynı zamanda toplumun güvenini korumak adına da kritik bir öneme sahiptir.

Yüz Kızartıcı Suçlar Sabıka/Adli Sicil Kaydından Ne Zaman Silinir?

Günümüzde, hukuki bir sorunla karşılaşan birçok bireyin aklındaki temel sorulardan biri, işledikleri suçların sabıka veya adli sicil kayıtlarından ne zaman silineceğidir. Ancak, bu sorunun net bir cevabı yoktur, çünkü bu süreç bir dizi faktöre bağlı olarak değişkenlik gösterir.

Öncelikle, suçun türü bu süreçte belirleyici bir rol oynar. Yüz kızartıcı suçlar, genellikle diğer suçlara nazaran daha uzun bir süre boyunca kayıtlarda kalabilir. Ancak, cezanın tamamen infaz edilmiş olması, mahkeme masraflarının tamamen ödenmiş olması gibi faktörler de dikkate alınır.

Bunun yanı sıra, suçun ağırlığı, kişinin daha önceki adli geçmişi ve rehabilitasyon çabaları da süreci etkiler. Suçtan sonra geçen zaman da bir diğer önemli faktördür; belirli bir süre boyunca suçsuz bir şekilde yaşamış bireyler, mahkemeden daha olumlu bir değerlendirme alabilir.

Ancak, genel olarak konuşmak gerekirse, hükümlü bireylerin sabıka kayıtları, suç işlendikten sonra belirli bir süre geçtikten ve olumlu bir davranış sergiledikten sonra silinebilir. Bu süreç, ülkeden ülkeye farklılık göstermekle birlikte, genellikle 5 ila 20 yıl arasında değişebilir.

Sıkça Sorulan Sorular